Ta’āmul-i Ḥawzah va Niẓām: Bar’rasī-i Rābiṭah-i Ḥawzah va Rūḥānīyat bā Niẓām-i Jumhūrī-i Islāmī-i Īrān

کتاب حاضر به بررسی رابطه حوزه و روحانیت، با نظام جمهوری اسلامی ایران می‌پردازد. این نوشتار، در پی پاسخ به این پرسش است که با توجه به حاکمیت جمهوری اسلامی و نیاز به پایان‌ناپذیر آن به حوزه علمیه، چه تفسیری از تعامل می‌توان ارائه داد تا ضمن پذیرش اصل استقلال، وظایف حوزه در قابل حکومت اسلامی و لزوم محافظت از آن، به انجام رسیده باشد؟ به عبارت دیگر حوزه علمیه چگونه باید با حکومت اسلامی تعامل داشته باشد؟ این کتاب شامل سه فصل اصلی، و یک بخش پیوست است. در فصل اول، ضمن بیان مسئله و تعریف مفاهیم کلیدی، به بررسی ضرورت تعامل حوزه با حکومت می‌پردازد. سپس پیامدهای عدم تعامل حوزه و حکومت را بیان کرده، مبانی نظری تعامل حوزه با حکومت را شرح می‌دهد. با نگاهی به رویکردهای تعامل حوزه با حکومت، به پیشینه شیعه در چهارده قرن تعامل با حکومت اشاره می‌کند. در ادامه به ادله مخالفان و موافقان این همکاری می‌پردازد و نظرات علمای معاصر درباره حفظ استقلال حوزه را می‌نویسد. مؤلف در این کتاب به اهمیت تعامل علمای اهل سنت با حکومت می‌پردازد و در ادامه عوامل و زمینه‌های عدم تعامل حوزه با حکومت را شرح می‌دهد. ساحت‌های تعامل، آسیب‌شناسی تعامل، بایسته‌های تعامل روحانیت با حکومت از دیگر مواردی هستند که در فصل اول به آن‌ها پرداخته شده است. در فصل دوم، به بایسته‌ها، آسیب‌ها، عوامل و راهکارهای تعامل در منابع علمی می‌پردازد. فصل سوم، شامل نسخه‌ای کاربردی در همین زمینه است که شامل بیان مسئله، روش پژوهش، وضعیت سنجی تعامل روحانیت با نظام جمهوری اسلامی، دلایل مخالفت یا عدم تعامل سازنده با نظام، ناموجه بودن مخالفت با نظام و لزوم مشارکت فعال در آن، لایه‌ها و لوازم تعامل، و پویایی و کارآمدی روحانیت، می‌شود. در بخش پیوست، مصاحبه‌هایی در همین زمینه انجام شده است که شامل پرسش‌های اصلی و فرعی از آیت‌الله عباس کعبی، آیت‌الله سید هاشم بطحائی، حجت‌الاسلام و المسلمین کاظم سپاسی، حجت‌الاسلام و المسلمین قوامی و … می‌باشد.