این کتاب، شرح اجمالی زندگانی بیش از ۹۰۰ بانوی برجسته و نامداری است که از عصر مادها تا دوره مشروطیت، در قلمرو جغرافیای فرهنگی ایران، منشاء آثار علمی، دینی، فرهنگی، هنری، سیاسی و اجتماعی بودهاند و در سرزمین اصلی ایران میزیستهاند، و بسیاری نیز غیر ایرانی بوده و در خارج از مرزهای سیاسی ایران زندگی می کردهاند، اما آثاری به زبان فارسی پدید آوردهاند.
برخی هم مولد و موطنشان نامعلوم است، اما پدر یا تبار ایرانی داشتهاند، و تعداد انگشتشماری نیز زنان غیر ایرانی هستند که در ایران مدفوناند و نزد مردم ایران از قداست و احترام ویژهای برخوردارند.
چاپ اول این کتاب در سال ۱۳۷۴ با عنوان «مشاهیر زنان ایرانی و پارسی گوی از آغاز تا مشروطه» توسط انتشارات سروش با ۲۸۰ صفحه منتشر شده است. در ویرایش دوم که در ۴۰۲ صفحه میباشد اغلاط ویرایش اول برطرف گردیده، برخی شرححالها تفصیل داده شده و تکمیل گردیده است . بدین ترتیب، تعداد زندگینامهها از ۵۹۲ عدد به بیش از ۹۰۰ عدد افزایش یافته و تقریباً شامل زندگینامه همه بانوان نامدار تاریخ ایران از دوره مادها تا آغاز مشروطیت گردیده و از اینرو عنوان آن از مشاهیر زنان ایرانی و پارسیگوی از آغاز تا مشروطیت، به فرهنگنامه زنان ایرانی و پارسیگوی از آغاز تا مشروطیت، تغییر یافته است.
نویسنده کوشیده است تا شرح حال مختصر ولی موثق و نسبتا جامعی از بانوان نام آور فرهنگ ایرانی در این کتاب به دست دهد؛ بدین منظور، در نگارش آنها از صدها کتاب فارسی و غیر فارسی استفاده کرده است. در مواردی هم که شرححالهای موثق و معتبری در برخی کتابهای دانشنامهای یا غیر دانشنامهای یافت شده، نگارنده ترجیح داده از تألیف مجدد خودداری نماید و از همانها عیناً یا با ویرایش و تلخیص و با ذکر مأخذ، استفاده کرده است.
اصول و ضوابط جاری در این ویرایش، همانند ویرایش گذشته است. در پایان کتاب حاضر، پیوستی هم آمده که حاوی اطلاعات مختصر از اماکنی است که به نام بانوان نامگذاری شده است؛ همچون؛ آرامگاهها، امامزادهها، زیارتگاهها،بازارها، برجها، بقعهها، پلها، تکیهها، حمامها، گنبدها، مدارس و مساجد. چون وجه انتساب این اماکن به آنان، بیانگر وجود بانوان شاخصی بوده که در زمان خود شهرت داشته یا بعد از مرگ اشتهار یافتهاند اما از زندگی آنان اطلاعات روشنی در دست نیست، لذا این اماکن خود مستقلاً مدخل شدهاند، البته محتمل است که برخی از مدفونان یا بانیان این اماکن، زنانی باشند که شرححالشان در همین کتاب آمده، که در این صورت به آن اشاره شده است.
Reviews
There are no reviews yet.